تحلیل پراکنش فضایی-زمانی تغییرات اقلیم در ایران

پارامترهای مختلف اقلیمی نظیر دما، رطوبت و بارندگی در یک محل از عواملی هستند که بر اقلیم آن منطقه تاثیر گذار بوده و شناخت آنها تعیین کننده اقلیم آن منطقه می¬باشند. از مباحث مهم اقلیمی که در سال¬های اخیر افکار پژوهشگران و حتی سران حکومت¬ها و سازمان¬ها را به دلیل اثراتی که بر فعالیت¬های سیاسی، اجتماعی، اجتماعی، اقتصادی و ... دارا می¬باشد، به خود مشغول داشته است. در کشور ما نیز این مسئله کمتر مورد توجه بوده است ولی در سال¬های اخیر تحقیقات و کنفرانس¬هایی را در پی¬داشته است. تحقیق حاضر نیز در همین راستا و به دلیل اهمیت آن به منظور بررسی و ارزیابی تغییرات اقلیمی (دما و بارش) در کل محدوده ایران که کمتر مورد توجه واقع می¬شود، صورت پذیرفته است. محاسبات و تحلیل¬ها بر روی میانگین بارش،دما، حداکثر و حداقل دما انجام شده است. ایستگاه¬های مورد مطالعه در منطقه بر مبنای طول دوره آماری و صحت داده¬های آماری از 40 ایستگاه در دوره زمانی 1966-2005 به طول 40 سال انتخاب گردید. منطقه مورد مطالعه در این تحقیق کل محدوده کشور ایران بوده است. نتایج به دست آمده از تحلیل داده¬ها نشان می¬دهد که زمان شروع بیشتر تغییرات ناگهانی و از هر دو نوع روند و نوسان بوده است. در اکثر ایستگاه¬ها پارامترهای دما دارای روند مثبت و بارش روند منفی را نشان می¬دهد. روند منفی بارش در مناطق جنوبی کشور در ماه¬های گرم سال یعنی از ماه می تا سپتامبر به وضوح دیده شد و روند مثبت دماها در ماه¬های مختلف در مناطق مختلف ایران پراکنده شده است. همچنین زمان و نوع تغییرات در پارامترهای دما و بارش حاکی از تغییرات ناگهانی افزایشی و کاهشی می¬باشد. تغییرات ناگهانی افزایشی در پارامترهای حداقل و حداکثر دما در ماه های مختلف سال به وضوح دیده شد. تغییرات ناگهانی کاهشی بارش در جنوب کشور بیشترین گسترش را دارند.